Ahmed Eflâkî'nin Âriflerin Menkıbeleri adlı eserindenaldığımız rivâyete göre; " Hz. Mevlânâ'nın Hamza adında bir neyzeni vardı.Son derecede iyi ney üfleyen üstâd, bir gün vefât eder. Dervîşler, kendisinidefnetmek için hazırlarlarken, Mevlânâ gelir ve -Aziz dost Hamza kalk ! - diyeseslenir. Hamza Dede'de, -Buyur! - der ve kalkıp ney üflemeğe başlar. Üç gün üçgece semâ yapılır. Ancak, Mevlânâ, evden çıkınca, Hamza Dede vefât eder."
Sultan Yavuz Sultan Selim zamanı neyzenleri arasında, NâyîŞeyh Murad, Neyzen İmam Kulu , Nâyî Hasan , Neyzen Maksud gibi neyzenlersayılabilir. Kutb-ı Nâyî Osman Dede, Galata Mevlevîhanesi şeyhi Gavsî AhmedDede'nin dâmâdı ve onun yerine 1697 de şeyh olmuştur. Osman Dede, 18 yıl aynıdergâhın neyzenbaşılığını yapmıştı. Hattat ve şâir olan üstâd, ney üflemedekiüstün başarısı üzerine «Kutb-ı Nâyî» diye anılmıştır. Bir çok formdakieserlerinin dışında, musiki nazariyatı konulu Rabt-ı Ta'bîrât-ı Mûsikî adlınazarî eseri, Lâle Devri Türk Mûsikîsi'nin belki de tek kaynağıdır. Sultan III.Ahmed'den ve sadrâzam Dâmâd İbrahim Paşa 'dan büyük ilgi gören Osman Dede'nin,Sabâ, Uşşak, Çargâh ve Rast makamlarında mevlevî âyînleri, Mîrâciyye'si vediğer eserleri bugün elimizdedir. Vefâtı, 1929 olup, Lâle Devri'nin sonu ileaynı tarihlere rastlar. Osman Dede'nin kabri, İstanbul, Tünel'de bulunan veDîvân Edebîyâtı Müzesi olarak bilinen, Galata Mevlevîhanesi' nin içinde,semâhane girişinin sol tarafında, kayınpederi Gavsî Ahmed Dede ve oğlu ŞeyhAbdülbâkî Sırrı Dede'nin kabirleri ile yanyanadır.
